O Zakładzie

Zakład Obróbek Wykańczających i Erozyjnych wywodzi się z Katedry Technologii Mechanicznej Ogólnej i Lotniczej Wydziału Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa i z wcześniejszej Katedry Wytwarzania Silników Lotniczych utworzonej z kolei z Pracowni Technologii Silników Lotniczych istniejącej od 1950 roku przy Zakładzie Silników Lotniczych Szkoły Inżynierskiej im. H. Wawelberga i S. Rotwanda. Pracownię Technologii Silników Lotniczych zorganizował profesor Stanisław Szulc przy współpracy inżyniera Jerzego Grzelki.

Początek działalności dydaktycznej to wykłady z technologii silników lotniczych, prowadzone od 1949 roku w wymienionym Zakładzie przez profesora S. Szulca, wówczas kierownika Katedry Maszynoznawstwa na Wydziale Komunikacji Politechniki Warszawskiej.
Połączenie Szkoły Inżynierskiej z Politechniką Warszawską i stworzenie odrębnych wydziałów - Lotniczego oraz Mechanicznego Technologicznego spowodowało w 1951 roku przejściowe włączenie Pracowni Technologii Silników Lotniczych Szkoły Inżynierskiej do Wydziału Mechanicznego Technologicznego z obowiązkiem obsługi Wydziału Lotniczego. Profesor S. Szulc przeszedł z początkiem roku akademickiego 1951/52 z Wydziału Komunikacji do Wydziału Lotniczego. Od roku akademickiego 1952/53 Zakład został włączony do Wydziału Lotniczego i wszedł w skład Katedry Technologii Lotniczej. W latach 1952-1959 Zakład prowadził zajęcia dydaktyczne, nadzorował budowę Gmachu Nowego Lotniczego oraz projektował urządzenia i wyposażenie laboratoriów. W październiku 1955 roku Zakład został przemianowany na Katedrę Wytwarzania Silników Lotniczych.
W latach 1954-1957 pracownicy Katedry organizowali zajęcia i prowadzili prace dyplomowe z technologii silników lotniczych w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Rzeszowie.
Od 1960r. Katedra Silników Lotniczych otrzymała pomieszczenia o powierzchni 1100 m² na laboratoria, izbę pomiarów oraz warsztat mechaniczny. Personel naukowo-dydaktyczny Katedry wzrósł z 5 do 10 osób, a pomocniczy do ponad 10 osób. Katedra od 1960 roku realizowała program technologii podstawowej, tj. obróbki plastycznej skrawaniem, powierzchniowej, technologii maszyn, analizy tolerancji oraz technologii kierunkowych dla silników lotniczych i osprzętu lotniczego. Program ten zawierał nowoczesną problematykę zaawansowanych technologii oraz zajęcia laboratoryjne z obróbki powierzchniowej, które były wówczas nowością w skali kraju. 
W 1960 roku z Wydziału Mechanicznego Konstrukcyjnego i Lotniczego oraz z katedry profesora Mariana Wakalskiego z Wydziału Sprzętu Mechanicznego utworzono Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa. Pracownicy tej katedry powiększyli zespół Katedry Wytwarzania Silników Lotniczych przemianowanej na Katedrę Technologii Mechanicznej Ogólnej i Lotniczej kierowanej przez profesora S. Szulca. W jej skład weszły zakłady - Technologii Lotniczej kierowany przez profesora S. Szulca i Technologii Mechanicznej Ogólnej kierowany przez profesora Mariana Wakalskiego. Dzięki pracy, wiedzy i zdolnościom organizacyjnym profesor S. Szulc doprowadził do rozwoju Katedry. Była to jedna z najlepiej wyposażonych w kraju katedra technologiczna o bardzo wyraźnym profilu naukowym. W skład Katedry Technologii Mechanicznej Ogólnej i Lotniczej wchodziły laboratoria naukowe: Laboratorium Obróbki Skrawaniem, Laboratorium Obróbki Ściernej, Laboratorium Obróbki Erozyjnej, Laboratorium Nagniatania Powierzchni i Laboratorium Metrologii Technicznej z bogatym wyposażeniem do badań stanu warstwy wierzchniej oraz obrabiarek, w tym sterowanych numerycznie.
Konsekwentna polityka kadrowa i naukowa doprowadziła do zgrupowania w Katedrze grona specjalistów z przemysłu (inż. T. Górny, inż. B. Wieczorek, inż. S. Mikucki, inż. A. Golędzinowski i inni) oraz młodych pracowników, z których wielu zostało znanymi naukowcami, m.in. profesorowie: Tadeusz Bednarski, Jerzy Buć, Lucjan Dąbrowski, Józef Jezierski, Jerzy Kozak, Mieczysław Marciniak, Bogdan Nowicki, Konstanty Skalski oraz docenci Andrzej Latour i Andrzej Uzarowicz.
W 1965 roku profesor S. Szulc przeszedł na emeryturę i kierownikiem Zakładu Technologii Silników Lotniczych został dr inż. Jerzy Buć, zaś kierownikiem Katedry - profesor Marian Wakalski. W nowym programie studiów na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa lotnictwo stało się jedną z sześciu specjalności. Zredukowano program przedmiotów technologicznych i zajęć laboratoryjnych. Treści wykładów ograniczono do teoretycznej i koncepcyjnej problematyki istotnej dla konstruktora, z pominięciem zagadnień praktycznych, bezpośrednio związanych z wykonawstwem silników. W zakresie badań stosowanych Katedra Technologii Mechanicznej Ogólnej i Lotniczej rozwijała współpracę m.in. z Fabryką Samochodów Ciężarowych w Starachowicach, Zakładami Lamp Oscyloskopowych w Iwicznej, Wytwórniami Sprzętu Komunikacyjnego w Rzeszowie, Mielcu i Świdniku, Zakładami Mechanicznymi im. M. Nowotki w Warszawie oraz Instytutami Lotnictwa, Obróbki Skrawaniem i Elektrotechniki.
Po reorganizacji Politechniki Warszawskiej w 1970 roku Katedra Technologii Mechanicznej Ogólnej i Lotniczej została włączona, jako Zakład Obróbek Wykańczających i Erozyjnych, do powstającego na Wydziale Mechanicznym Technologicznym Instytutu Technologii Mechanicznej, prowadząc nadal zajęcia z technologii maszyn na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa oraz Wydziale Inżynierii Materiałowej. Na Wydziale Mechanicznym Technologicznym (MT) Zakład prowadził specjalistyczne zajęcia z zakresu obróbek wykańczających i erozyjnych. Kierownikami Zakładu byli kolejno: doc. dr inż. Andrzej Uzarowicz (1970-1973), doc. dr inż. Mieczysław Marciniak (1973-1984) i od 1984 roku profesor Bogdan Nowicki.
W 1990 roku na Wydziale Mechanicznym Technologicznym został utworzony profil dyplomowania Obróbki Ścierne i Erozyjne, a w 1998 roku w jego miejsce Technologia Wyrobów Precyzyjnych, Lotniczych i Uzbrojenia oraz Automatyzacja Procesów Obróbek Ściernych i Erozyjnych. Profile te są prowadzone przez Zakład Obróbek Wykańczających i Erozyjnych.

PRACOWNIE I PROBLEMATYKA BADAWCZA

• Laboratorium Obróbek Erozyjnych, którego kierownikami byli kolejno: profesor Jerzy Kozak, mgr inż. Jan Perończyk i profesor Lucjan Dąbrowski;
• Laboratorium Obróbek Ściernych kierowane przez docenta Mieczysława Marci- niaka, profesora Bogdana Nowickiego i doktora Andrzeja Stefko;
• Laboratorium Nagniatania Powierzchniowego, którym kierowali docent Józef Jezierski i docent Konstanty Skalski;
• Laboratorium Komputerowego Wspomagania Wytwarzania, którym kierowali doktor Jerzy Buć i doktor Stanisław Ziętarski;
• Laboratorium Metrologii, którym kierowali inżynier Jerzy Grzelka i doktor Józef Zawora;
• Warsztat Doświadczalny, którym kierowali Jan Bandurski, magister E. Kuć, magister J. Turski i inżynier K. Grotkowski.
• W laboratoriach w tym okresie była konsekwentnie rozwijana i realizowana problematyka badawcza obejmująca:
• Obróbkę erozyjną, tj. elektrochemiczną, elektroiskrową, elektropolerowanie i obróbki hybrydowe (J. Kozak, L. Dąbrowski, K. Łubkowski, B. Nowicki, J. Perończyk, M. Rozenek, A. Szulc). W tym obszarze Zakład dysponował jednym z najlepszych w Polsce zespołów, a wyniki jego badań należały do liczących się na świecie. Większość doktoratów i habilitacji wykonywanych w Polsce była realizowana i konsultowana w tym zespole, głównie przez profesora J. Kozaka. W pracowni wykonano 3 habilitacje i 7 doktoratów (w tym 3 zagraniczne). 
• Obróbkę powierzchniową ścierną, tj. szlifowanie, docieranie, dogładzanie oscylacyjne, gładzenie, obróbkę hydrościerną oraz obróbkę w pojemnikach wibracyjnych i obrotowych (A. Uzarowicz, M. Marciniak, B. Nowicki, A. Stefko, J. Perończyk, C. Kozal, T. Cybulski). Opracowano nowy typ wygładzarki pojemnikowej, nowy sposób gładzenia powierzchni krzywoliniowych oraz niekonwencjonalne szlifowanie ściernicami z obrotowymi segmentami. W tej tematyce wykonano 1 habilitację i 3 doktoraty. 
• Obróbkę powierzchniową zgniotem, tj. kulowanie, nagniatanie rolkami, nagniatanie oscylacyjne i łuskujące oraz budowa urządzeń technologicznych (J. Jezierski, K. Skalski, A. Stefko, R. Hołdak, J. Rońda, A. Jarkiewicz, C. Kozal). Z tego zakresu wykonano w Zakładzie 2 habilitacje i 6 doktoratów. 
• Komputerowe wspomaganie wytwarzania (J. Buć, S. Ziętarski, R. Filipowski,J. Zawora, Z. Lechniak, S. Topolski). Prace z tego zakresu zaowocowały 4 doktoratami. 
• Metrologię wielkości geometrycznych, tj. badania struktury geometrycznej powierzchni i stanu warstwy wierzchniej oraz pomiary współrzędnościowe na maszynach pomiarowych (J. Buć, M. Cichowicz, R. Filipowski J. Grzelka, J. Jezierski, J. Kozak, M. Marciniak, B. Nowicki, J. Perończyk, K. Skalski, A. Stefko, J. Zawora, A. Zieliński).

Zespoły prowadzące badania w wymienionych obszarach należą do najlepszych w kraju. Świadczy o tym ich dorobek prezentowany na najbardziej prestiżowych konferencjach międzynarodowych, liczba publikacji, liczba grantów KBN i wdrożeń przemysłowych. Na przykład w latach 1965-1998 łączna liczba referatów i publikacji pracowników Zakładu Obróbek Wykańczających i Erozyjnych wynosiła 420, w tym 68 - zagranicznych. Zespoły dydaktyczne w okresie od 1965 do 2000 roku opracowały 22 skrypty do wykładów i zajęć laboratoryjnych.
Liczba habilitacji i doktoratów zrealizowanych w Katedrze, a następnie Zakładzie jest również imponująca. Obejmuje ona 7 habilitacji i ponad 30 doktoratów. Lista ta świadczy o sile szkoły naukowej, która została zainicjowana przez profesora S. Szulca i jest konsekwentnie rozwijana przez jego wychowanków.